1. ความดันโลหิตสูงระหว่างตั้งครรภ์  คืออะไร?

2.    คือ ภาวะที่สตรีตั้งครรภ์มีความดันโลหิตสูง ตั้งแต่ 140/90 มิลลิเมตรปรอทหรือสูงกว่า เป็นภาวะแทรกซ้อนที่่กิดขึ้นในสตรีตั้งครรภ์ 20 สัปดาห์ขึ้นไป และเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตของสตรีตั้งครรภ์

3. สาเหตุเกิดจากอะไร?

4.      เชื่อว่าเป็นผลจากการหดรัดตัวของหลอดเลือดแดง จึงเกิดมี ความดันโลหิตสูง ตามมา หากมีความรุนแรงมากขึ้น อาจมีผลทำลายเนื้อเยื่อที่สำคัญร่วมด้วย ได้แก่ ตับ, ไต, สมอง นอกจากนี้ยังมีผลทำให้เลือดที่ผ่านรกไปยังทารกลดลง ส่งผลให้ทารกได้รับออกซิเจนและสารอาหารไม่เพียงพอ

5. สตรีตั้งครรภ์รายใดที่มีความเสี่ยงต่อภาวะนี้?

6.      ภาวะนี้สามารถเกิดได้ในสตรีตั้งครรภ์ทุกคน โดยมีปัจจัยบางประการที่เพิ่มความเสี่ยง ได้แก่
7. - สตรีตั้งครรภ์แรก
8. - การตั้งครรภ์แฝด 
9. - สตรีตั้งครรภ์ที่มีอายุมากกว่า 35 ปี
10. - มีโรคประจำตัว ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคไต โรคความดันโลหิตสูง
11. - อ้วน 

12. ​มีผลกระทบอย่างไรต่อการตั้งครรภ์?

• ผลต่อสตรีตั้งครรภ์    :  อาจเกิดอาการชัก เลือดออกในสมอง รกลอกตัวก่อนกำหนด หากไม่ได้รับการดูแลรักษาที่ถูกต้อง อาจทำให้ภาวะของโรครุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตได้
• ผลต่อทารกในครรภ์  :  เนื่องจากภาวะนี้ส่งผลให้ปริมาณเลือดที่ผ่านรกมายังทารกลดลง ดังนั้นจึงอาจทำให้ทารกโตช้าผิดปกติ หรืออาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตในครรภ์ได้

1. ภาวะโรคความดันสูงในคนท้อง นี้มีอาการนำมาก่อนหรือไม่?

2.      บางรายอาจมีภาวะบวมตามมือ และหน้า หรือมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วนำมาก่อน อย่างไรก็ตามบางรายอาจไม่มีหรืออาการไม่แน่ชัด ดังนั้นจึงควรมาตรวจครรภ์สม่ำเสมอตามแพทย์นัด เพื่อรับการวินิจฉัยและดูแลรักษาแต่เนิ่นๆ หากเกิดภาวะดังกล่าวขึ้น

3. อาการที่บ่งว่าสภาวะของโรครุนแรงขึ้น และต้องแจ้งให้แพทย์ทราบทันที?

4. - ปวดศีรษะมาก
5. - ตามัว
6. - จุกแน่นลิ้นปี่
7. - ปวดเกร็งท้อง เลือดออกทางช่องคลอด ซึ่งอาจเป็นอาการแสดงของรกลอกตัวก่อนกำหนด
8. - ลูกดิ้นน้อยลง

9. แนวทางการดูแลรักษา?

10.      แพทย์อาจจะรับตัวไว้ในโรงพยาบาล เพื่อตรวจติดตามภาวะของโรคและสุขภาพของทารกได้อย่างใกล้ชิด หลักการรักษาภาวะนี้ขึ้นกับระดับความรุนแรงของโรคและอายุครรภ์ หากการตั้งครรภ์ครบกำหนด หรือภาวะของโรคมีแนวโน้มที่จะรุนแรงขึ้น แนวทางการรักษา คือ ยุติการตั้งครรภ์ ซึ่งบางรายอาจจำเป็นต้องผ่าตัดคลอด อย่างไรก็ตาม หากการตั้งครรภ์ยังไม่ครบกำหนดและภาวะของโรคยังสามารถควบคุมได้ อาจพิจารณาดำเนินการตั้งครรภ์ต่อไปภายใต้การดูแลของแพทย์

11. การตรวจติดตามหลังคลอด?

12.      ความดันโลหิตที่เพิ่มสูงขึ้นจากภาวะนี้อาจมิได้ลดลงตามปกติทันทีหลังคลอด จึงจำเป็นต้องมาตรวจติดตามวัดความดันโลหิตหลังคลอดตามแพทย์นัด โดยทั่วไปความดันโลหิตสูงจากภาวะนี้ควรกลับสู่ปกติอย่างช้าไม่เกิน 12 สัปดาห์หลังคลอด หากความดันโลหิตคงสูงอยู่นานกว่านี้ อาจถือว่าสตรีรายนี้มีความดันโลหิตสูงเรื้อรังมาก่อน ซึ่งควรได้รับการดูแลจากอายุรแพทย์ต่อไป

13. จะเกิดซ้ำในครรภ์ถัดไปหรือไม่?

14.      มีโอกาสเกิดซ้ำได้ในครรภ์ถัดไป และมีโอกาสที่โรคจะรุนแรงขึ้นกว่าเดิม

15. สามารถป้องกันภาวะนี้ได้หรือไม่?

16.      ในปัจจุบันมีงานวิจัยสนับสนุนการใช้ยาในการป้องกันภาวะความดันโลหิตสูงชนิดรุนแรงขณะตั้งครรภ์ซึ่งได้ผลดี ดังนั้นสตรีตั้งครรภ์ควรเข้ารับการฝากครรภ์ตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อให้ได้รับการประเมินความเสี่ยงของการตั้งครรภ์ และดูแลรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป

พญ.พัชราภรณ์ วงศาโรจน์
สูตินรีแพทย์ เฉพาะทางด้านเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์