ผู้หญิงหลายคนอาจคิดว่าการปวดท้องน้อยเวลามีประจำเดือนเป็นเรื่องปกติของผู้หญิง หรือฟังจากญาติพี่น้องว่าก็ปวดอย่างนี้ทุกคน แต่บางคนถึงขั้นต้องลางานเวลาถึงวันนั้นของเดือน หลายคนเลือกที่จะซื้อหายามารับประทานเอง โดยไม่คิดว่าอาการปวดท้องน้อยเวลามีประจำเดือนนั้นอาจมาจากสาเหตุที่ต้องได้รับการดูแลและแก้ไขจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

ไขความจริง “ปวดประจำเดือนอย่างไร” ถือว่าผิดปกติ

   จริงๆ แล้วอาการปวดท้องน้อยเวลามีประจำเดือนจะมีอาการปวดได้ในระดับหนึ่ง บางครั้งรับประทานยาแก้ปวดก็จะดีขึ้นแต่มีหลายรายที่อาการปวดท้องประจำเดือนจะปวดมากขึ้นเรื่อยๆ โดยอาจจะมีอาการอื่นร่วมด้วย  เช่น  ปวดไปหลัง  ไปเอว ไปก้นกบ  ปวดร้าวไปที่หน้าขามีอาการท้องอืดท้องบวม  ท้องใหญ่ขึ้น เวลามีระดูจะถ่ายอุจจาระเหลวหรือท้องเสีย บางรายถ่ายอุจจาระจะปวดเบ่งปวดถ่ายมากกว่าช่วงไม่มีประจำเดือน บางคนเวลามีประจำเดือนจะปวดปัสสาวะบ่อยมากขึ้น  ปัสสาวะขัดหรือเวลามีเพศสัมพันธ์จะเจ็บท้องน้อย  เจ็บมดลูก ซึ่งปกติแล้วไม่ควรมี

   อาการปวดประจำเดือนดังกล่าวอาจจะมีสาเหตุหรือโรคบางอย่างที่ทำให้เกิดขึ้น ที่พบได้บ่อยคือ โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ( Endometriosis ) ซึ่งในระยะแรกจะเป็นตุ่มเล็กๆ ฝังตัวอยู่ในอุ้งเชิงกราน  ทุกเดือนที่มีเลือดประจำเดือนออกทางช่องคลอด ตุ่มเล็กๆ ที่ฝังตัวในอุ้งเชิงกรานก็จะมีเลือดออกเช่นกันทุกเดือนจะฝังตัวมากขึ้น  เมื่อเป็นมากจะมีพังผืดเกิดขึ้นไปพันรัดกับอวัยวะข้างเคียงทำให้มีอาการผิดปกติของการถ่ายปัสสาวะ  อุจจาระ การมีเพศสัมพันธ์แม้กระทั่งทำให้มีบุตรยาก  เนื่องจากท่อนำไข่ไม่สามารถจับไข่ได้  ไข่ก็ไม่สามารถผ่านท่อนำไข่เพื่อปฏิสนธิกับตัวอสุจิ

หากเข้าข่ายปวดประจำเดือนแบบผิดปกติควรทำอย่างไร

   อาการดังกล่าวควรได้รับคำปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อซักประวัติ  ตรวจร่างกาย  ตรวจอัลตร้าซาวด์เพื่อการวินิจฉัยโรค  สาเหตุอื่นๆ ที่อาจทำให้มีอาการปวดท้องประจำเดือนมากหรืออาการปวดท้องน้อย  เช่น  เยื่อบุโพรงมดลูกแทรกในกล้ามเนื้อมดลูก (Adenomyosis),  เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก (Myoma uteri), พังผืดในอุ้งเชิงกราน, การอักเสบติดเชื้อ, ตั้งครรภ์นอกมดลูก เป็นต้น

   หลายครั้งที่ไปพบแพทย์แล้วบอกว่าไม่พบความผิดปกติ ซึ่งอาการของโรคดังกล่าวจากการตรวจร่างกาย ตรวจภายใน อัลตร้าซาวด์อาจไม่พบ การตรวจค้นหาสาเหตุต่อไปคือการส่องกล้องเข้าไปในช่องท้องดูเพื่อตรวจว่าภายในอุ้งเชิงกรานมีพังผืด มีเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่หรือไม่ ซึ่งสามารถผ่าตัดผ่านกล้องรักษาได้ในเวลาเดียวกัน  อะไรที่แอบแฝงอยู่  ตรวจหลายครั้งยังมีอาการปวดอยู่  ปวดมากบางครั้งเป็นลม จนคนข้างๆ   คิดว่ามารยาหรือคิดมาก  คิดไปเองหรือเป็นโรคประสาท  หลายคนอาจจะหลงไปอยู่ที่คลินิกจิตเวชก็เป็นได้

Check list คุณเข้าข่ายปวดประจำเดือนแบบผิดปกติหรือไม่

ลองเช็คอาการเหล่าดู หากยังไม่แน่ใจว่าคุณควรเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญหรือไม่ เพราะการตรวจเช็คสุขภาพภายในของสตรี  เพื่อสืบค้นรอยโรคซ่อนเร้น  เป็นสิ่งที่จำเป็นแม้ว่ายังไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ เพราะหากตรวจวินิจฉัยพบความผิดปกติในระยะเริ่มแรกจะสามารถรักษาให้หายได้

โดย นพ.ประทีป หาญอิทธิกุล
สูติ-นรีเวช / ผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช / มีบุตรยาก
ศูนย์ผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช (Gynecology  Laparoscopic and Hysteroscopic Surgery Center)
ศูนย์ผู้มีบุตรยาก (Infertility Center)
โทร. 025967888 ต่อ 7901, 2401, 2402