กลุ่มอาการดาวน์คืออะไร
กลุ่มอาการดาวน์ (Down syndrome) หรือเด็กดาวน์นั้น เป็นโรคทางกรรมพันธุ์แต่กำเนิด ที่เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซม คู่ที่ 21 เด็กกลุ่มนี้จะมีปัญหาสุขภาพหลายอย่าง และมีอายุขัยเฉลี่ย
สั้นกว่าคนปกติ โดยอาการที่พบเป็นหลักคือ มีความพิการด้านสติปัญญา หรือปัญญาอ่อน ร่วมกับมีความพิการด้านร่างกาย เช่น ใบหน้าผิดปกติ ศีรษะแบน การเจริญเติบโตช้าผิดปกติ
หัวใจพิการแต่กำเนิด ลำไส้อุดตัน ตัวเตี้ย กล้ามเนื้ออ่อน ต่อมไทรอยด์ บกพร่อง
ใครบ้างที่เสี่ยง
คุณแม่ตั้งครรภ์ทุกคนมีโอกาสที่ทารกในครรภ์จะเป็นเด็กดาวน์ โดยเฉพาะคุณแม่ที่มีอายุมากขึ้น โอกาสที่ทารกในครรภ์จะเป็นเด็กดาวน์ก็จะสูงตามไปด้วยตามอัตราส่วน
• คุณแม่อายุ 25 ปี มีโอกาสที่ลูกจะเป็นเด็กดาวน์ 1 ใน 1,340 คน
• คุณแม่อายุ 30 ปี มีโอกาสที่ลูกจะเป็นเด็กดาวน์ 1 ใน 940 คน
• คุณแม่อายุ 35 ปี มีโอกาสที่ลูกจะเป็นเด็กดาวน์ 1 ใน 353 คน
• คุณแม่อายุ 38 ปี มีโอกาสที่ลูกจะเป็นเด็กดาวน์ 1 ใน 148 คน
• คุณแม่อายุ 40 ปี มีโอกาสที่ลูกจะเป็นเด็กดาวน์ 1 ใน 85 คน
จะทราบได้อย่างไรว่า ทารกในครรภ์เป็นเด็กดาวน์หรือไม่
แนะนำให้คุณแม่ตั้งครรภ์ทุกคนเข้ารับการตรวจคัดกรอง เพื่อดูว่าทารกในครรภ์ในครรภ์มีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นเด็กดาวน์ สูงหรือไม่ ปัจจุบันมีวิธีการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ หลากหลายวิธี โดยเทคโนโลยีล่าสุดและมีความแม่นยำสูงสุด คือการตรวจ NIPT
การตรวจ NIPT คืออะไร
การตรวจ NIPT (Non-invasive Prenatal Screening) เป็นวิธีการตรวจคัดกรองความผิดปกติของกรรมพันธุ์ทารกในครรภ์จากเลือดมารดา วิธีนี้มีความปลอดภัย และมีความแม่นยำสูงถึงกว่า 99%
ใครบ้างที่สามารถตรวจ NIPT ได้
คุณแม่ตั้งครรภ์ที่มีอายุครรภ์ตั้งแต่ 10 สัปดาห์เป็นต้นไปสามารถ เข้ารับการตรวจ NIPT ได้
NIPT มีวิธีการตรวจอย่างไร
การตรวจ NIPT สามารถทำได้ง่ายเพียงแค่เจาะเลือด ไม่จำเป็นต้องงดน้ำหรืออาหารก่อนเข้ารับการตรวจ โดยสูติแพทย์จะทำการซักประวัติคุณแม่เพื่อคัดกรองว่าสามารถเข้ารับการตรวจ NIPT
ได้หรือไม่ หลังจากนั้น พยาบาลจะเก็บตัวอย่างเลือดคุณแม่ ประมาณ 10-20 มิลลิลิตร ตัวอย่างเลือดจะถูกนำส่งไปตรวจวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ ซึ่งจะทราบผลตรวจภายใน 2 สัปดาห์
NIPT สามารถตรวจคัดกรองโรคใดได้บ้าง
โดยทั่วไป การตรวจ NIPT จะวิเคราะห์ความผิดปกติของกรรมพันธุ์ 5 ตำแหน่ง ได้แก่ โครโมโซมคู่ที่ 21, 18, 13 และ โครโมโซมเพศ X และ Y จึงทำให้สามารถทราบโรคพันธุกรรมหลัก 3 โรค คือ
• กลุ่มอาการดาวน์ (Down syndrome),
• กลุ่มอาการเอ็ดเวิร์ด (Edward syndrome),
• กลุ่มอาการพาทัว (Patau syndrome)
และยังสามารถทราบเพศของทารกในครรภ์ด้วย
ข้อดีของการตรวจ NIPT
การตรวจ NIPT เป็นการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ที่มีประสิทธิภาพสูงที่สุดในปัจจุบัน สามารถตรวจได้ง่าย สะดวกรวดเร็ว และไม่ต้องเสี่ยงต่อการแท้งเมื่อเปรียบเทียบกับการเจาะน้ำคร่ำ
ข้อจำกัดของการตรวจ NIPT
คุณแม่ตั้งครรภ์บางราย อาจไม่สามารถเข้ารับการตรวจ NIPT ได้ เช่น ตั้งครรภ์แฝดสามขึ้นไป เป็นโรคมะเร็ง เคยได้รับเลือดหรือ ปลูกถ่ายอวัยวะ โดยสูติแพทย์จะสามารถให้คำแนะนำคุณแม่ตั้งครรภ์กลุ่มนี้
ในการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ด้วยวิธีอื่นๆ ต่อไป